REKLAM
Bitkilerin gözleri veya kulakları yoktur ve yer değiştiremezler. Bu nedenle ihtiyaç duydukları besinleri arama gibi bir özellikleri de bulunmamaktadır. Etrafında olup bitenleri algılayabilecek ve bunlara göre tepki verebilecek bir beyinleri de yoktur. Birçoğumuz bitkileri bu şekilde biliriz. Sabit, yer değiştiremeyen, tepki veremeyen, yiyecek arayamayan ki zaten bunlara ihtiyaç da duymayan organizmalar olarak bilirdik. Ama yanılıyormuşuz. Bu yazıda, bu konuda yanıldığımızı gösteren ve hayvanlara hatta insanlara bazı yönleriyle benzeyen 9 ilginç bitkiyi bulabileceksiniz.
9. Küsküt (Koklayabilen Bitki)
Küsküt, kökü bulunmayan ve parazit bir bitki olarak yaşamını sürdüren ve yiyecek üretemeyen bir bitki türüdür. Başka bir bitki üzerinde yaşar ve besinlerini o bitkiden alır. Küçük dişler gibi gözüken yapıları ile üzerinde yaşadıkları bitkilerin saplarını delerler ve oradan besinleri emerler. Asıl şaşırtan şey ise, bu bitkinin üzerinde yaşayacağı ana bitkiyi seçebilme kabiliyetinde olmasıdır ve genellikle domates bitkisini tercih ederler. Penn State Üniversitesi’nde yapılan bir araştırmaya göre Küsküt, üzerinde yaşayacağı ana bitkiyi belirlemek için etraflarındaki bitkileri koklamaktadır. Hayvanlarda bulunan göz, kulak veya burun gibi organları olmamasına rağmen koklama kabiliyeti olan bu bitki diğer bitkilerden aldığı kokuya göre üzerinde yaşayacağı bitkiyi seçebilmektedir.
8. Küstüm Otu (Mimosa Pudica)
Bitkiler, dokunmalara karşı tedbir olarak tepki verebilirler. Elbette bu tepkileri şimşek hızında değildir. Ancak dokunduktan sonra yapraklarını kapatabilir veya tam kapatmasa bile hareket ettirebilir. Hücre duvarlarına karşı oluşan su basıncı yaprakların sert kalmasını sağlar. Ona değdiğiniz veya okşadığınız zaman kendisini salar ve sertlik ortadan kaybolur. Küstüm Otu, Güney ve Orta Amerika’ya özgüdür. Dokunmalara karşı hızlı tepki vermesinin sebebi tam olarak bulunamamıştır. Yine de bir insan veya hayvan gibi sanki kasları varmışçasına etkiye tepki verip yapraklarını hareket ettirmesi oldukça ilginç olsa gerek.
7. Desmodium Gyrans (Dans Eden Bitki)
Dans eden bitki, bitki davranışının tüm kurallarını çiğneyen bir bitki olarak bilinir. Bitkiler, dokunmaya, ışığa veya ateşe tepki verebilir, ama müziğe veremez, değil mi? Yanlışmış! Bu bitkinin sese tepki verdiğine inanılmaktadır ve (her şeyden çok) duyarlı olduğu söylenebilir. Charles Darwin, bir kez çok heyecanlandı ve 1873’te Joseph Hooker’e yazdı: “Şimdi size desmodium (gyrans) bitkisinin hareketlerini anlatmak istiyorum.”
6. Sinekkapan Bitkisi
Bariz bir yakalama kabiliyeti? Çoğumuz, bu yırtıcı ve tekin olmayan bitkiyi duymuşuzdur. Hayvan davranışları sergileyen bir bitki varsa, tam anlamıyla sinekkapan bitkisini örnek verebiliriz. Carolina’ya özgü olan bu bitkinin açık olan yapraklarına beklenmeyen bir sinek yaklaştığında tuzak devreye girer ve bitki sineği yakalar. Hayvan daha sonra sindirilir ve gıda ihtiyaçlarına ek olarak kullanılır. Ne okuduğunuzu fark ettiniz mi. Sindirim yapabilen bir bitkiden bahsediyoruz. Sinekkapan bitkisi, etçil bitkilerinden birisidir.
5. Spotted Knapweed (Saldırgan Bitki)
Sırada ciddi olarak savaşabilen bir bitki geliyor. Bu bitki türü, meralar için ciddi tehdit olan bir bitkidir. Bazı besin maddelerini topraktan çekebilmek için Knapweed kökü, bir dizi kimyasal maddeyi toprağa dağıtır. Ancak bu kimyasalların kötü bir etkisi vardır. Bu bitkinin toprakta veya bölgede daha fazla yer alabilmesi ve tutunabilmesi için çok sayıda diğer bitkileri öldürdüğü görülmektedir. Bazı hayvanlarda olduğu gibi bölgesini savaşarak alan bir bitki türüdür.
4. Sürahi Bitkisi
Başka bir etçil bitki türü ise Sürahi bitkisidir. Bu bitkideki yapraklar, huni biçimindedir ve ağzından aşağı doğru sürahi gibi gözükür ve torba gibi bir yapısı vardır. Bu bitki tarafından belirlenen tuzak oldukça basittir. Böcekler renk, koku ve huni biçimindeki yaprak girişinin yakınında bulunan nektar tarafından cezbedilir. Böcek yaklaştıktan sonra, kaygan yapıdaki yaprak açılır, böcek içine düşer ve sonunda ölür ve sindirilir.
3. Nepentes Bitkisi
Maymunların bazen bu bitkilerden yağmur suyu içtiğinin gözlemlenmesi nedeniyle, bu bitkiler tarafından kazanılan bir takma ad olan maymun bardağı olarak da bilinir. Ayrıca etçil bir bitkidir, böceklerle dolup taşarlar, bu bitkilerin daha büyük türleri (Nepenthes Rafflesiana gibi) fareleri bile yakalayabilmektedir. Zaten bu bitkilerin bardaklara benzediğini başta belirtmiştik, bu bardaklarda boğmak ve içine düşen hayvanları sindirmek için kullanılan şurup ve sıvılar bulunur. Fare bile avlayabilen bitki. Kulağa oldukça garip gelen bu durum, birçok hayvanın bile yapamayacağı bir aktivite diyebiliriz.
2. Güneş Gülleri
Yaygın olarak Drosera adı verilen, etobur bir bitki olup yaklaşık 200 türe sahiptir. Bu bitkinin belirleyici özellikleri, tatlı ve yapışkan nektar benzeri salgılara sahip olan hareketli dokunaçlarıdır. Böcek, bir yemek için salgılar üzerine geldiğinde sıkıştırılırlar ve bitki onu daha da yakalamak için oldukça sakin bir şekilde diğer dokunaçları yönlendirir. Bitki daha sonra yakalanan böceği sindirir. Sindirim özelliği, bitki dünyasında oldukça yaygın gibi görünüyor.
1. Akasya Ağaçları (Güney Afrika)
Güney Afrika’daki Limpopo ovasında meydana gelen bir kazada, bilimadamları, birazdan özetleyeceğimiz bitki zekası hakkında daha fazla bilgi edinme imkanına sahip olmuştur. Uzun süren bir kuraklık sırasında, sadece yeşil, görünüşte yaşam kurtaran Akasya ağaçlarıyla beslenen çok sayıda Kudu hayvanın acımasızca ölmeye başladı. Otopsi çalışmaları, bu Kudu hayvanlarının, ağaçlar tarafından kendi kendine savunma mekanizması olarak, artan sayıda Kudu beslenmesini kasıtlı olarak azaltmak için saldığı bir zehir tarafından öldürüldüğünü ortaya koydu. Profesör Van Hoven’ın yorucu çalışmaları, Akasya’nın giderek artan miktarda Kudu’nun yapraklarını yediğini hissettiğini ve yaprakların daha fazla parçalanmasını durdurmak için Kudu’lar üzerinde ölüme neden olacak şekilde tanen denilen bir kimyasal konsantrasyonunu artırdığını ortaya koydu. Daha da tuhaf olanı ise komşu ağaçlarla kimyasal olarak iletişime geçerek onların da tanen kimyasallarını artırmalarını bildirmesidir. Ne kadar da ilginç ve muhteşem değil mi? Bu ağaçlar kendi aralarında, diğer hayvanlardan kendilerini koruyabilmek adına haberleşebilmekte ve gerekli tedbiri alabilmektedir.
Kaynakça:
https://www.wonderslist.com/animal-like-plants/
odevvebilim.com