REKLAM
Komedon, halk arasında siyah nokta ve beyaz nokta olarak bilinen, cildin gözeneklerinin (kıl köklerinin) tıkanması sonucu oluşan küçük cilt lezyonlarına verilen tıbbi isimdir.
Komedonlar, akne (sivilce) oluşum sürecinin ilk aşaması olarak kabul edilir ve genellikle iltihap içermezler.
Komedon Nasıl Oluşur?
Komedonların oluşmasının temel nedeni, gözeneklerin içerisinde üç ana maddenin birikmesidir:
- Sebum (Cilt Yağı): Yağ bezlerinin aşırı aktif çalışması sonucu üretilen fazla yağ.
- Ölü Deri Hücreleri: Cilt yüzeyinde dökülmesi gerekirken gözenek içinde biriken hücreler.
- Bazen Kir ve Bakteriler: Çevresel faktörler veya cilt florasında bulunan bakteriler.
Bu maddelerin birleşimi, kıl kökünü tıkar ve gözenek ağzının durumuna göre komedonlar iki ana tipe ayrılır.
Komedon Çeşitleri
Komedonlar, gözenek ağzının açık veya kapalı olmasına bağlı olarak iki farklı şekilde görülür:
1. Açık Komedon (Siyah Nokta)
- Görünüm: Cilt yüzeyinde küçük, koyu kahverengi veya siyah noktalar şeklinde görülür.
- Oluşumu: Gözenek ağzı açıktır. Gözenek içinde biriken yağ (sebum) ve ölü hücreler hava ile temas eder. Bu temas sonucunda içerikteki melanin (cilt pigmenti) oksitlenir ve rengi koyulaşır. Bu koyu renk, kir değil, oksidasyonun sonucudur.
- Sık Görüldüğü Yerler: Burun, alın ve çene (T bölgesi).
2. Kapalı Komedon (Beyaz Nokta)
- Görünüm: Cilt üzerinde küçük, ten renginde veya beyaz kabarcıklar şeklinde görülür. Bazen “yağ bezesi” olarak da adlandırılır.
- Oluşumu: Gözenek ağzı kapalıdır (cildin üst katmanı tarafından örtülmüştür). İçeride biriken yağ ve ölü hücreler hava ile temas edemediği için oksitlenmez ve beyaz renkte kalır.
- Özellik: Derinin altında biriktiği için sıkılması daha zordur ve iltihaplanıp kırmızı sivilceye (püstül veya papül) dönüşme riski daha yüksektir.
- Sık Görüldüğü Yerler: Yanaklar ve çene bölgeleri.
Komedon Neden Oluşur?
Komedon oluşumunu tetikleyen başlıca faktörler şunlardır:
- Hormonal Değişiklikler: Ergenlik, adet döngüsü, hamilelik gibi dönemlerde artan hormonlar (androjenler), yağ bezlerinin aşırı sebum üretmesine neden olur.
- Yanlış Cilt Bakımı: Komedojenik (gözenek tıkayıcı) olarak bilinen ağır makyaj veya yağ bazlı bakım ürünleri kullanmak.
- Genetik Yatkınlık: Bazı kişilerde doğuştan gelen komedon oluşumuna eğilim olabilir.
- Yaşam Tarzı: Düzensiz beslenme, yüksek glisemik indeksli gıdalar ve stres gibi faktörler.
Komedonlar, genellikle doğru cilt temizliği ve uygun ürünlerle (salisilik asit, benzoil peroksit veya retinoidler içerenler) kontrol altına alınabilir, ancak tedavi için bir dermatologdan yardım almak en doğrusudur.