REKLAM
Sinüs enfeksiyonu veya kulakla ilgili bir sorun gibi çeşitli sağlık koşulları kafada baskı hissine neden olmaktadır. Bu gibi sağlık koşullarının bazılarının tedavisi kolaydır. Bununla birlikte, kafadaki yoğun basınç veya ağrı ciddi altta yatan tıbbi bir durumun göstergesi olabilir. Bunların tanısının koyularak tedavisinin en kısa zamanda yapılması gerekir. Aşağıda kafa içi basınç nedenleri ve tedavi şekilleri ile ilgili açıklayıcı bilgiler bulunmaktadır:
Nedenleri ve Diğer Semptomları
Bazı koşullar kafada basınç hissine neden olmaktadır. Bu koşullar aşağıdaki gibidir:
Gerilim tipi baş ağrısı
Kafadaki basınç, gerilim tipi baş ağrısı olmaktadır. Amerikan Migren Vakfına göre, genel nüfusun yaklaşık % 75’i gerginlik tipi baş ağrısı (TTHs) yaşamaktadır. Bir TTH, baş sıkı bir bantla sıkılmış gibi ya da mengenede sıkılmış gibi bir hissedilir. Bir TTH’nin ağrısı hafif ila orta derece arasında değişmektedir. Uluslararası Baş Ağrısı Bozuklukları Sınıflamasına göre, TTH’ler üç kategoriye ayrılmaktadır. Bu kategoriler aşağıdaki gibidir:
• Seyrek epizodik TTH: Ayda ortalama bir veya daha az sıklıkla görülür.
• Sık epizodik TTH: Ayda ortalama 2 ila 14 kez meydana gelir.
• Kronik TTH: En az 3 ay süreyle ayda 15 veya daha fazla kez ortaya çıkar.
Uzmanlar, TTH’lere neyin neden olduğunu tam olarak bilmemektedir. Bununla birlikte, bu baş ağrıları bazı nedenlerden dolayı gelişmektedir. Bu nedenler aşağıdaki gibidir:
• Kas gerginliği
• Stres
• Kaygı veya depresyon
• Kötü duruş
Sinüs enfeksiyonu ve sinüs baş ağrısı
Mevsimsel alerji ve üst solunum yolu enfeksiyonları gibi sağlık sorunları, burun geçişlerinde ve sinüslerde iltihaplanmalara neden olmaktadır ve bu sinüs baş ağrısının nedenidir. Sinüs baş ağrısı başın önünde sabit basınç hissi sebebidir. Ayrıca kişi burun, kulaklar ve elmacık kemiklerinde bu hissi yaşamaktadır.
Migren
Migren nörolojik bir sağlık sorunudur. Baş ağrısı nedenidir, bunlar başın kenarlarında şiddetli ve zonklayıcı ağrı içermektedir. Migren baş ağrısı genellikle başın bir tarafını ya da her iki tarafını da etkilemektedir. Migren erkeklere göre kadınlarda daha yaygındır. Kadın Sağlığı Ofisi Trusted Source göre ABD’de yaklaşık 29,5 milyon kişi ağrı ve diğer rahatsızlık belirtileri yaşamaktadır. Migren ağrının yanı sıra, ışığa veya sese duyarlılık, bulanık görme, kısmi görme kaybı veya yanıp sönen ışıkların görünümü gibi görme sorunlara, mide bulantısı, kusma veya her ikisine de ve yorgunluğa neden olmaktadır. Ayrıca migrenin kesin nedeni hala bilinmemektedir ve bununla birlikte, genetik ve çevresel faktörler kişinin riskini etkilemektedir.
Kulak problemleri
Başın, yüzün veya çenenin kenarındaki donuk, ağrılı basınç, kulak iltihabını veya vestibüler migreni işaret etmektedir. Genellikle kulakla ilgili sorunlara eşlik eden belirtiler vardır ve belirtiler aşağıdaki gibidir:
• Kulak, çene veya şakakta ağrı
• Baş dönmesi veya sersemlik
• İşitme sorunu
• Kulak çınlaması veya kulaklarda uğultu
• Görüş problemleri
• Kulaktan sıvı boşalması
Menenjit
Menenjit, beyni ve omuriliği çevreleyen zarların iltihaplanmasına neden olan nadir bir tıbbi durumdur ve bu zarlara meninks denmektedir. Menenjit tipik olarak viral veya bakteriyel bir enfeksiyon kan dolaşımına girdikten sonra ve beyne yolculuk ettikten sonra gelişmektedir. Enfeksiyon daha sonra beyin veya omurilikteki doku ve sıvılarda yayılmaktadır. Bunun yanında menenjitin başka nedenleri de vardır ve bu nedenler aşağıdaki gibidir:
• Mantar enfeksiyonu
• Parazitlerle enfeksiyon
• Naegleria fowleri amip ile enfeksiyon
• Bazı ilaçlar
• Lupus
• Bazı kafa yaralanmaları
• Bazı kanserler
Beyin ve omurilikte iltihaplanma şiddetli baş ağrısına, ayrıca başka sorunlara da neden olmaktadır. Bu sorunlar aşağıdaki gibidir:
• Sert boyun
• Ateş
• Yorgunluk
• Işığa duyarlılık
• Ruh hali değişiklikleri
• İştah kaybı
• Karışıklık
• Mide bulantısı, kusma veya her ikisi de
• Nöbetler
Beyin tümörü
Beyinde veya yakınındaki tümör kafatasının içindeki basıncı artırmaktadır. Amerikan Kanser Derneği beyin tümörü belirtilerinin genel listesini tanımlamıştır. Bu beyin tümörünün genel listesi aşağıdaki gibidir:
• Baş ağrısı
• Mide bulantısı, kusma veya her ikisi de
• Yorgunluk
• Bulanık görme
• Baş dönmesi veya denge kaybı
• Kişilik veya davranış değişiklikleri
• Nöbetler
• Koma
Beyin anevrizması
Anevrizma kan damarında oluşan çıkıntı veya uzantı bulunmaktadır. Kan damarı duvarındaki zayıflık nedeniyle anevrizmalar geliştirerek çıkıntılı bölge kanla dolmaktadır. Beyin anevrizması sinirlere ve beyin dokusuna baskı yaparak belirtilere neden olmaktadır ve bu belirtiler aşağıdaki gibidir:
• Uyuşma
• Zayıflık
• Gözün üstünde ve arkasında ağrı
• Göz bebeği genişlemesi
• Görme değişiklikleri
• Yüzün bir tarafında felç
Kişi tedavi görmezse, etrafındaki doku kanla dolar ve bu yüzden beyin anevrizmasında yırtılma veya patlama meydana gelmektedir. Bu durumda kişi ani ve ciddi baş ağrısı yaşamaktadır. Yırtılmış ve patlamış beyin anevrizması olası diğer belirtileri aşağıdaki gibidir:
• Çift görme
• Sert boyun
• Işığa duyarlılık
• Mide bulantısı, kusma veya her ikisi de
• Nöbetler
• Bilinç kaybı
• İnme
Yırtılmış beyin anevrizması acil bir durumdur. Anevrizması yırtıldığına inanan herhangi biri, yukarıdaki semptomlardan herhangi birini yaşıyorsa derhal acil servislere gitmelidir.
Tedaviler
Kafadaki basınç tedavisi, nedene bağlı olarak değişmektedir. Bu tedavi seçenekleri aşağıdaki gibidir:
İlaç
Birkaç çeşit ilaç kafada oluşan basıncı tedavi etmek için uygundur. Bu ilaçlar aşağıdaki gibidir:
• Steroidal olmayan antienflamatuar ilaçlar (NSAID’ler): Bu ilaçlar, TTH’lerden, migrenlerden ve sinüs baş ağrılarından gelen baskıyı azaltmaya yardımcı olmaktadır. Ayrıca aspirin ve ibuprofen gibi NSAID’ler mevcuttur.
• Triptanlar: Bu ilaç grubu, orta ila şiddetli migren baş ağrılarının tedavisinde oldukça etkilidir.
• Antibiyotikler: Bunlar sinüs enfeksiyonlarına veya bakteriyel menenjite neden olan bakterileri yok etmektedir. Bakteriyel menenjit hastalarına genellikle intravenöz verilmektedir.
• Kortikosteroidler: Bu ilaçlar enfeksiyon veya lupus gibi enflamatuar durumların neden olduğu iltihabı ve basıncı azaltmaya yardımcı olmaktadır. Antibiyotiklerle birlikte, bakteriyel menenjit tedavisinde de etkilidir.
• Antiviral ilaçlar: Bu ilaçlar, viral menenjit ve diğer enfeksiyonlar gibi durumlardan sorumlu virüslerin yok edilmesine yardımcı olmaktadır, ancak her zaman etkili değildirler.
• Kemoterapi: Bu güçlü antikanser ilaçları, bazı beyin tümörü tiplerinin büyümesini yavaşlatmaya yardımcı olmaktadır.
Cerrahi operasyon
Bazı beyin tümörleri veya anevrizmalar ameliyat gerektirmektedir ve prosedürler duruma bağlı olarak farklılık göstermektedir. Bu prosedürler aşağıdaki gibidir:
Beyin tümörleri için cerrahi
Kişi deki beyin tümörünü çıkarmak için ameliyat gerekmektedir. Bununla birlikte, bazen, bulunduğu tümör nedeniyle tüm tümörün çıkarılması mümkün olmamaktadır. Bu durumda tıbbi ekip, tümörün mümkün olduğunca çoğunu çıkarmak için kitle çıkarma ameliyatı önermektedir. Bunu yapmak, sonraki radyasyon terapisini veya kemoterapiyi daha etkili hale getirmektedir.
Beyin anevrizmaları için cerrahi
Büyük beyin anevrizmaları, özellikle yırtılma riskinde artış varsa, ameliyat gerektirmektedir. Beyin anevrizmalarına yönelik tedaviler, zayıflamış damarlara kan akışını durdurmaya odaklanmaktadır. Doktorlar bunu çeşitli cerrahi veya minimal invaziv prosedürlerle yapabilirler. Buna örnekler aşağıdaki gibidir:
• Mikrovasküler cerrahi klipsleme: Bu açık beyin ameliyatı şekli, cerrahın etkilenen kan damarına metal bir klips uygulayarak anevrizmaya kan akışını kesmesini içermektedir.
• Embolizasyon: Bu, anevrizmaya kan akışını engellemek için küçük metal bobinlerin kullanılmasını içermektedir.
• Kan akışı yönlendirme cihazları: Bunlar, anevrizmaya kan akışını azaltmaya yardımcı olan küçük, esnek ağ tüpleridir.
Bilişsel davranışçı terapi
Kalıcı baş ağrıları ve migren stres, anksiyete, depresyon veya bir kombinasyonu tetiklemektedir ve bu da baş ağrısına yol açmaktadır. Bu ağrı, stres döngüsünü yaşayan kişiler bilişsel davranışçı terapiden (CBT) faydalanmaktadır. TCMB, kişinin stresli olaylara cevap olarak sahip olabileceği yararsız düşünceleri belirlemeye odaklanan bir psikoterapi şeklidir. TCMB kişilere ağrı ve stres döngüsünü yarma stratejileri öğreterek baş ağrısı ile ilgili psikolojik sıkıntıları azaltmaktadır.
2017 yılında yayınlanan bir makaleye göre stres migren tipi baş ağrısı için en yaygın tetikleyici olduğunu bildirmiştir. 2016 yılında yapılan bir ankette göre de migren baş ağrıları, anksiyete ve depresyon gibi ruh sağlığı koşulları arasında bir ilişki olduğunu göstermiştir. Gevşetme teknikleri, stres ve kaygıyı azaltmaktadır ve ayrıca ilgili kafa basıncını ve ağrıyı hafifletmektedir. Bu gevşeme teknikleri aşağıdaki gibidir:
• Diyafragma solunum: Bu derin nefes alma tekniği vücuttaki düşük stres hormonu seviyelerine yardımcı olmaktadır.
• Güdümlü imgelem: Bu meditasyon türü akla mutlu anları getirmeyi içermektedir.
• Farkındalık meditasyonu: Bu, o anda olan duygulara ve duyumlara dikkatin yönlendirilmesini içermektedir.
Ne Zaman Doktora Görünmeli?
Kişi ani ve ciddi baş ağrıları yaşarsa ya da ayda 14 veya daha fazla baş ağrısı yaşarsa derhal doktora görünmelidir. Baş ağrısı türleri de tıbbi yardım gerektirmektedir. Bu ağrı türleri aşağıdaki gibidir:
• Ani, şiddetli baş ağrısı
• Birkaç saatten uzun süren baş ağrıları
• Hep aynı yerde olan sürekli baş ağrıları
• Vücut pozisyonlarını değiştirirken daha şiddetli olan baş ağrıları
Bazen, diğer semptomlar kafa basıncı ve ağrıya eşlik etmektedir. Kişi bazı semptomlardan herhangi birini yaşarsa tıbbi yardım almalıdır. Bu semptomlar aşağıdaki gibidir:
• Boyundaki sertlik
• Vücudun bir tarafında zayıflık
• Konuşma bozukluğu
• Yürüme zorluğu
• Ateş, gece terlemeleri veya her ikisi de
• Göz veya kulak ağrısı
• Mide bulantısı, kusma veya her ikisi de
• Görme değişiklikleri
• Nöbetler
• Bilinç kaybı
Birkaç durum kafada gerginlik veya baskı hissine neden olmaktadır. En sık rastlanan nedenler baş ağrısı, migren veya enfeksiyondur. Kafada baskıya neden olan çoğu durum kendiliğinden geçmektedir veya reçetesiz satılan ağrı kesici ilaçlara yanıt vermektedir. Bununla birlikte, kafadaki yoğun veya kalıcı basınç, ciddi altta yatan tıbbi durumu göstermektedir. Kişiler boyun tutukluğu, konuşma bozukluğu veya ciddi olabilecek diğer semptomların eşlik ettiği ani, şiddetli bir baş ağrısı yaşarlarsa derhal tıbbi yardım almalıdır.
Kaynakça:
anxiety.org
cdc.gov
womenshealth.gov
cancer.org
americanmigrainefoundation.org
odevvebilim.com