REKLAM
Ağız kuruluğu (tıbbi adıyla kserostomi), ağızdaki tükürük bezlerinin yeterince tükürük üretememesi veya tükürük akışının azalması sonucu ortaya çıkar. Tükürük, ağız sağlığı için kritik öneme sahiptir, bu yüzden sürekli kuruluk rahatsız edici olabilir ve diş problemlerine yol açabilir.
Ağız kuruluğunun birçok nedeni vardır, bunlar genellikle üç ana başlıkta toplanabilir:
1. Yaşam Tarzı ve Çevresel Faktörler
Bunlar genellikle en yaygın nedenlerdir ve basit yaşam tarzı değişiklikleriyle düzelebilir:
- Dehidrasyon (Susuz Kalma): Vücudun yeterince su almaması (yetersiz sıvı tüketimi, aşırı terleme, ishal veya kusma) tükürük üretimini doğrudan azaltır.
- Ağızdan Nefes Alma ve Horlama: Özellikle uyku sırasında burun tıkanıklığı veya alışkanlık nedeniyle ağızdan nefes almak, ağızdaki nemin buharlaşmasına ve kuruluğa neden olur.
- Tütün ve Alkol Kullanımı: Sigara içmek ve aşırı alkol tüketimi, tükürük bezlerinin işlevini olumsuz etkileyerek ağız kuruluğunu artırır.
- Kafein: Aşırı kafeinli içecek (kahve, çay) tüketimi de vücuttaki sıvı kaybını artırarak kuruluğa katkıda bulunabilir.
- Stres ve Anksiyete: Yoğun stres ve kaygı, tükürük bezlerinin çalışmasını yavaşlatarak kuruluğa yol açabilir.
2. İlaç Yan Etkileri (En Sık Görülen Neden)
Ağız kuruluğu, yüzlerce farklı ilacın bilinen bir yan etkisidir ve çoğu zaman en sık karşılaşılan nedendir. Bu ilaçlardan bazıları şunlardır:
- Antidepresanlar ve Anksiyete İlaçları
- Antihistaminikler (Alerji ilaçları)
- Diüretikler (İdrar söktürücü tansiyon ilaçları)
- Bazı Tansiyon ve Kas Gevşetici ilaçlar
- Parkinson ve epilepsi tedavisinde kullanılan bazı ilaçlar.
Önemli Not: Eğer kullandığınız bir ilaçtan şüpheleniyorsanız, ilacınızı doktorunuza danışmadan kesinlikle bırakmayın. Doktorunuz doz ayarlaması yapabilir veya yan etkisi daha az olan bir ilaçla değiştirebilir.
3. Altta Yatan Tıbbi Durumlar
Sürekli ve şiddetli ağız kuruluğu, altta yatan daha ciddi bir sağlık sorununun belirtisi olabilir:
- Diyabet (Şeker Hastalığı): Yüksek kan şekeri seviyeleri, tükürük üretimini etkileyerek ağız kuruluğuna yol açabilir.
- Otoimmün Hastalıklar: Sjögren Sendromu gibi bağışıklık sisteminin tükürük bezlerine saldırdığı hastalıklar.
- Kanser Tedavileri: Baş ve boyun bölgesine uygulanan radyoterapi veya kemoterapi, tükürük bezlerine kalıcı hasar verebilir.
- Sinir Hasarı: Baş veya boyun bölgesindeki bir travma veya cerrahi müdahale sonucu tükürük bezlerini kontrol eden sinirlerin hasar görmesi.
- Tiroid Problemleri: Tiroid bezinin aşırı veya yetersiz çalışması.
- Ağız İçi Mantar Enfeksiyonu (Pamukçuk).
Ağız kuruluğu şikayetiniz sürekli hale geldiyse, altta yatan nedeni belirlemek ve uygun tedaviyi almak için bir doktora (diş hekimi veya dahiliye uzmanı) başvurmanız en doğrusudur.