Redoks tepkimesi nedir?

REKLAM

Redoks (Redüksiyon-Oksidasyon) Tepkimesi, kimyasal türler (atom, iyon veya moleküller) arasında elektron alışverişinin gerçekleştiği kimyasal tepkimelere verilen genel addır.

“Redoks” kelimesi, tepkimede aynı anda gerçekleşen iki olayın kısaltmasıdır:

  1. Redüksiyon (İndirgenme):
    • Bir atom, iyon veya molekülün elektron alması olayıdır.
    • Bu olay sonucunda türün yükseltgenme basamağı azalır.
    • İndirgenen maddeye aynı zamanda yükseltgen (oksitleyici) madde denir, çünkü kendisi elektron alarak karşısındaki maddeyi yükseltgemiştir.
  2. Oksidasyon (Yükseltgenme):
    • Bir atom, iyon veya molekülün elektron vermesi (kaybetmesi) olayıdır.
    • Bu olay sonucunda türün yükseltgenme basamağı artar.
    • Yükseltgenen maddeye aynı zamanda indirgen (redükleyici) madde denir, çünkü kendisi elektron vererek karşısındaki maddeyi indirgemiştir.

Önemli Not: Bir kimyasal tepkimede elektron veren (yükseltgenen) bir tür varsa, bu elektronları alan (indirgenen) bir tür de olmak zorundadır. Bu iki süreç her zaman birlikte gerçekleşir.


Günlük Hayattan Örnekler:

Redoks tepkimeleri, hem laboratuvarda hem de günlük hayatta birçok temel olayın temelini oluşturur:

  • Pillerin Çalışması: Kimyasal enerjinin elektrik enerjisine dönüşümü bir redoks tepkimesidir.
  • Yanma Reaksiyonları: Odun, doğal gaz gibi maddelerin oksijenle tepkimeye girmesi (yanması).
  • Demirin Paslanması (Korozyon): Demir () metalinin havadaki oksijen () ile tepkimeye girerek pas () oluşturması.
  • Fotosentez: Bitkilerin karbondioksit ve sudan, Güneş enerjisi kullanarak glikoz ve oksijen üretmesi.
  • Solunum: Vücudumuzda besinlerin parçalanarak enerji üretilmesi.