REKLAM
Krom, özellikle sertliği, parlaklığı ve paslanmaya karşı olağanüstü direnci sayesinde sanayinin birçok kolunda vazgeçilmez bir metaldir. Kromun kullanıldığı başlıca alanlar şunlardır:
1. Metalurji ve Sanayi (En Yaygın Kullanım Alanı)
- Paslanmaz Çelik Üretimi: Kromun en büyük ve en bilinen kullanım alanı burasıdır. Çeliğe %10.5 veya daha fazla oranda krom eklenmesi, ona paslanmazlık (korozyon direnci) özelliği kazandırır.
- Örnekler: Mutfak eşyaları (tencere, çatal-bıçak takımları), cerrahi aletler, endüstriyel borular, gıda tankları, otomotiv egzoz sistemleri.
- Krom Kaplama (Kromaj): Metallerin yüzeyi ince bir krom tabakasıyla kaplanır. Bunun iki temel amacı vardır:
- Dekoratif Amaçlı: Cisme parlak, pürüzsüz ve estetik bir görünüm kazandırır.
- Koruma Amaçlı: Yüzeyin sertliğini artırır, aşınma ve paslanmaya karşı korur.
- Örnekler: Otomobil tamponları ve jantları, musluklar, banyo aksesuarları, mobilya metalleri, motosiklet parçaları.
- Süper Alaşımlar: Nikel, kobalt ve demir bazlı süper alaşımlara eklenerek yüksek sıcaklık ve basınca karşı dayanıklılıklarını artırır.
- Örnekler: Jet motoru parçaları, gaz türbinleri, nükleer reaktör bileşenleri.
- Refrakter Malzemeler: Kromit minerali, yüksek erime noktasına sahip olduğu için yüksek sıcaklığa dayanıklı tuğla ve kalıpların yapımında kullanılır.
- Örnekler: Metal ve cam eritme fırınlarının iç kaplamaları, çimento fırınları.
2. Kimya Sanayii
- Pigmentler ve Boyalar: Krom bileşikleri canlı ve kalıcı renkler verir. “Krom sarısı” ve “krom yeşili” en bilinen pigmentlerdir.
- Örnekler: Boyalar, mürekkepler, plastik ve seramiklerin renklendirilmesi, sanatçı boyaları.
- Deri Tabaklama (Sepileme): Krom tuzları, deriyi yumuşatmak, dayanıklı hale getirmek ve çürümeye karşı korumak için en yaygın kullanılan kimyasallardandır. Dünya’daki derilerin yaklaşık %85’i krom ile tabaklanır.
- Ahşap Koruma: Bazı krom bileşikleri, ahşabı çürümelere, mantarlara ve böceklere karşı korumak için ahşap emprenye işleminde kullanılır.
3. Diğer Alanlar
- Katalizörler: Krom bileşikleri, bazı kimyasal reaksiyonları hızlandırmak için katalizör olarak görev yapar.
- Tıbbi Malzemeler: Vücutla reaksiyona girmemesi (biyouyumluluk) ve paslanmazlık özelliği sayesinde protezler, implantlar ve cerrahi aletlerde kullanılır.
- Manyetik Bantlar: Geçmişte krom dioksit, kasetler ve video bantları gibi manyetik depolama ürünlerinde kullanılmıştır.
Kısacası, parlak bir araba tamponundan mutfağınızdaki tencereye, giydiğiniz deri ayakkabıdan duvarınızdaki sarı boyaya kadar hayatın birçok alanında kromun etkilerini görmek mümkündür.