Ekonomik değeri olan kayaçlara ne denir?

yazar

REKLAM

Ekonomik Değeri Olan Kayaçlara CEVHER Denir

Cevher Nedir?

Cevher, içinde ekonomik değeri olan mineralleri yeterli miktarda ve konsantrasyonda bulunduran, çıkarılması ve işlenmesi karlı olan kayaçlardır.

Cevher Türleri ve Örnekleri:

1. Metalik Cevherler

İçinden metal elde edilen cevherler:

  • Demir cevheri (Hematit, Manyetit) → Demir-çelik üretimi
  • Bakır cevheri (Kalkopirit) → Elektrik kabloları
  • Alüminyum cevheri (Boksit) → Alüminyum üretimi
  • Altın cevheri → Mücevher, elektronik
  • Gümüş cevheri → Mücevher, elektronik
  • Kurşun-çinko cevheri (Galen, Sfalerit)

2. Metalik Olmayan (Endüstriyel) Cevherler

Endüstride hammadde olarak kullanılan kayaçlar:

  • Kömür → Enerji üretimi
  • Petrol → Yakıt, plastik
  • Doğalgaz → Enerji
  • Mermer → İnşaat, dekorasyon
  • Kireçtaşı → Çimento üretimi
  • Kil → Seramik, tuğla
  • Kuvars kumu → Cam üretimi
  • Tuz → Gıda, kimya sanayi

İlgili Terimler:

Gang (Artık)

  • Cevherin içindeki ekonomik değeri olmayan kısım
  • İşleme sırasında ayrıştırılır

Tenor

  • Cevherdeki değerli mineralin yüzdesi
  • Örnek: %65 tenörlü demir cevheri

Maden

  • Cevherin çıkarıldığı yer
  • Açık veya kapalı işletme olabilir

Rezerv

  • Ekonomik olarak çıkarılabilir cevher miktarı

Türkiye’nin Önemli Cevherleri:

Dünyada Öne Çıktığımız Cevherler:

  • Bor → Dünya rezervinin %73’ü Türkiye’de
  • Mermer → Zengin çeşitlilik
  • Krom → Önemli rezervler
  • Linyit → Enerji üretimi

Önemli Cevher Bölgeleri:

  • Zonguldak-Karabük: Taşkömürü
  • Divriği (Sivas): Demir
  • Eskişehir-Kütahya: Bor
  • Afyon-Balıkesir: Mermer
  • Seydişehir (Konya): Alüminyum (boksit)

Ekonomik Önemi:

  1. İstihdam: Madencilik sektörü
  2. İhracat: Döviz girdisi
  3. Sanayi: Hammadde temini
  4. Enerji: Kömür, petrol, doğalgaz
  5. İnşaat: Mermer, kum, çakıl

💡 Kolay Hatırlama:

“CEVHERİ BULDUM” cümlesiyle hatırlayın:

  • Cevher
  • Ekonomik
  • Verimli
  • Hammadde
  • Endüstri için
  • Rezerv
  • İşlenir
  • Boksit
  • Uranium
  • Linyit
  • Demir
  • Un (Kil)
  • Mermer

Kısaca, doğada bulunan ve ekonomik değere sahip olan kayaçlara CEVHER denir. Bu cevherler işlenerek günlük hayatımızda kullandığımız birçok ürüne dönüştürülür.