REKLAM
Parmak uçlarındaki cilt, bazı durumlarda rahatsız edici bir şekilde soyulabilir veya çatlayabilir. Parmak ucu derisinin soyulması eller, ayaklar veya dudaklardaki derinin soyulma vakaları kadar nadir bir durum değildir. Cilt soyulması genellikle ciddi bir endişe nedeni olmamakla birlikte, birkaç tıbbi durumla ilişkilendirilebilir, bu yüzden hızlı bir teşhis önemlidir. Parmak uçlarında cilt soyulması, döküntü, kaşıntı veya kuruluk gibi diğer cilt sorunlarına da eşlik edebilir. Parmak uçlarında deri soyulmasının genel nedenine ve kişinin ne zaman bir doktora görünmesi gerektiğine dair bilgiler aşağıda verilmiştir:
Parmak Uçlarında Deri Soyulma Nedenleri
Parmak uçlarında cilt soyulması, çevresel faktörlerden veya altta yatan koşullardan kaynaklanabilir. Bu kaynaklar aşağıdaki gibidir:
Çevre
Cilt soyulmasının çevresel nedenleri iç problemlerden çok dışsaldır. Bu kategori, hava durumunu ve çocuklarda parmak emmeyi içerebilir. Dışsal nedenlerden bazılarını şu şekilde sıralayabiliriz:
1. Sık sık elleri yıkama: Elleri sık sık sabunla yıkama, parmak uçlarının soyulmasına ve çatlamasına neden olabilir. Kuru cilt sık görülen bir durumdur ve cildin derisinin soyulmasına ve çatlamasına neden olabilir. Kuru cilt, sıklıkla sabunla sık sık yıkama yapılmasından kaynaklanabilir. Zararlı bakterilerin yayılmasını azaltmak için sık sık el yıkama önemlidir, ancak sabun kullanmak cildin koruyucu yağlarının da zarar görmesine neden olunur. Bu yağlar kaybolduğunda, cilt artık nemi tutamaz, kuru cilt veya sabun dermatitine neden olabilir. Ellerin sık sık yıkanması nedeniyle parmaklarının ucunda deri soyulması yaşayan kişilerin yalnızca gerektiğinde ellerini yıkaması, daha sonra nemlendirmesi ve cildi sert havlularla kurutmasından kaçınmaları önerilir.
2. İklim: Çok kuru hava koşulları cildi kurutarak soyulmasına veya çatlamasına neden olabilir. Bu kuru kış aylarında, özellikle de dışarıda vakit geçirirken eldiven kullanılmıyorsa parmak uçlarında deri soyulması görülebilir.
3. Güneş yanığı: Güneşin ultraviyole (UV) ışınları cilde zarar verebilir. Cilt soyulmadan veya pul pul dökülmeden önce kırmızı, ılık, ağrılı ve hassas hale gelebilir. Çoğu güneş yanığı hafiftir ve bir hafta içinde iyileşebilir, ayrıca bir kişinin cilt kanseri gelişme riskini de artırabilir. Güneş yanığı olan bir kişi güneşten uzak durmalı ve iyileşirken cildini nemli tutmak için aloe vera gibi alkol içermeyen nemlendirici gibi losyonlar kullanmalıdır.
4. Parmak emme: Çocuklarda parmak veya başparmak emmek nispeten yaygındır, ancak parmak uçlarında ağrılı yaralara ve soyulmaya neden olabilir. Çocukların çoğu bu alışkanlıktan büyüdüğü halde, ilk başta teşvik ve izleme gerektirebilir. Tırnak ısırmaya benzer şekilde, bazı yetişkinler de stresli veya alışkanlık dışı olduklarında parmakları emebilir veya çiğneyebilir.
5. Kimyasallar: Çoğu çalışan kişiler derisini zararlı kimyasallara maruz bırakabilecek işlere sahiptir. Bu genellikle, tarım, inşaat ve imalat sektöründeki işleri içerir. Pek çok temizlik ürünü, sabun ve solvent, ayrıca cildi kuru veya tahriş edebilecek kimyasallara da sahiptir. Düzenli olarak kimyasallara maruz kalan birinin koruyucu kıyafet giydiğinden, ellerini düzenli olarak yıkadığından ve nemlendirdiğinden emin olmalıdır.
Temel Şartları
Bir dizi temel tıbbi durum parmak uçlarındaki derinin soyulmasına neden olabilir. Bu tıbbi durumlardan bazıları şu şekilde sıralanabilir:
1. El egzaması: El egzaması nüfusun yaklaşık yüzde 10’unu etkileyen yaygın bir durumdur. Aynı zamanda el dermatiti olarak da bilinir. El egzaması veya el dermatiti, cildin parmak uçlarında soyulmasına neden olabilir. Ellerde egzama, genetik veya alerjenle veya tahriş edici maddeyle temas ederek ortaya çıkabilir. Bazı endüstrilerde çalışan kişilerin etkilenmesi daha olasıdır. Bu endüstrilerden bazıları aşağıdaki gibidir:
• Temizlik
• Yemek servisi
• Sağlık hizmeti
• Kuaförlük
• Mekanik
2. Eksfolyatif keratoliz: Eksfolye edici keratoliz, soyulmaya neden olan yaygın bir cilt rahatsızlığıdır. Ayrıca yaz aylarında gerçekleşmesi daha muhtemeldir ve sık sık genç erişkinleri etkiler. Yüzeysel hava dolu kabarcıklar parmak uçlarında görünebilir ve ardından soyulmuş bölgeleri bırakarak patlayabilir. Bu bölgeler daha sonra kırmızı, kuru ve çatlak olabilir, ancak genellikle kaşıntılı değildir. Kesin neden bilinmemekle birlikte, eksfolyatif keratoliz, sabun, deterjanlar ve çözücüler gibi tahriş edici maddelere maruz bırakılarak daha da kötüleşebilir. Bir kişi yumuşak, kimyasal içermeyen sabunlar kullanarak yarar sağlayabilir ve bazı temizlik ürünlerinden kaçınabilir.
3. Sedef hastalığı: Sedef hastalığı, kırmızı, iltihaplı cilt lekelerine neden olan bir cilt hastalığıdır. Parmakların dış tarafı, dirsekler, dizler, kafa derisinde daha yaygındır ve ancak vücudun herhangi bir yerinde ortaya çıkabilir. Psoriasis, bağışıklık sisteminin yanlışlıkla sağlıklı cilt hücrelerine saldırdığı anlamına gelen otoimmün bir hastalıktır ve bulaşıcı değildir. Sedef hastalığı olan bir kişi, durumun kötüleştiği sırada sedef alevlenmeleri yaşayabilir. İzler, yaralanmalar, diyet, nem ve stres gibi birçok dış faktör tarafından tetiklenebilir. Sedef hastalığı semptomlarını hafifletmek için herhangi bir tedavi yoktur, cilde uygulanan özel kremler veya merhemleri, topikal kortikosteroidleri ve fototerapiyi içerir.
4. Alerjik kontakt dermatit: Alerjik kontakt dermatit, kişi alerjisi olan bir şeye dokunduğunda ortaya çıkar. Örneğin, birisinin nikel alerjisi varsa, cildine dokunduğunda derileri tahriş olabilir, çatlayabilir veya soyulabilir. Ayrıca, zehirli meşe, zehirli sarmaşık, ve zehirli sumak gibi bazı zehirli bitkiler aynı etkiye sahiptir.
5. Kawasaki hastalığı: Kawasaki hastalığı, çoğunlukla 5 yaşın altındaki çocukları etkileyen nadir bir durumdur. En belirgin semptom 5 günden fazla süren yüksek ateştir, ayrıca cildin parmak uçlarında soyulmasına neden olabilir. Kawasaki hastalığı hastanede tedavi edilmelidir ve ciddi sonuçları olabilir, bu nedenle acil tanı hayati önem taşır. Kalp komplikasyonları vakaların yaklaşık yüzde 5’inde görülür ve vakaların yüzde 1’i ölümcüldür.
Ne Zaman Doktora Gidilmelidir?
Parmak uçlarındaki deri soyulma vakalarının çoğu hafiftir, evde nemlendirici ile ve tahriş edici maddelerden kaçınarak kolayca tedavi edilebilir. Bununla birlikte, bazı durumlar doktor tarafından teşhis edilmesi gereken altta yatan tıbbi koşullar neden olur. Bir kişinin bu cilt rahatsızlığını yaşadığı durumda bazı bilgileri doktora bildirmesi gerekmektedir, bu bilgiler şu şekildedir:
Enfeksiyon Belirtileri
• 2 haftadan fazla süren parmak ucundaki ciltte soyulma
• Konservatif tedaviler sonucu iyileşmeyen derinin soyulmaya devam etmesi
• Zamanla kötüye giden semptomlar
Bir kişinin bilmediği başka alerjileri de olabilir, ancak bir doktor genellikle bunları bir yama testi ile teşhis edebilecektir.
Önleme
Kişinin cildinde ki soyulmayı veya parmak uçlarında ki çatlamayı önlemek için izleyebileceği bazı basit ipuçları ve yaşam tarzı değişiklikleri vardır. Bu basit ipuçları ve yaşam tarzı değişikliklerinden bazıları aşağıdaki gibidir:
• Sıcak su yerine ılık su kullanmak
• Bulaşık yıkarken veya temizlik ürünlerini kullanırken eldiven takmak
• Soğuk havalarda dışarıda eldiven giymek
• Parmak uçları suyla temas ettikten sonra nemlendirici kullanmak
Kuru cilt, egzama ve sedef hastalığına yönelik el rahatsızlıkları olan kişilerin satın alabilecek birçok ürün vardır, ancak ilk alındığın da ürünün uygun olup olmadığından emin olmak için bir sağlık uzmanına danışılması tavsiye edilmektedir.
Kaynakça:
hopkinsmedicine.org
mayoclinic.org
ncbi.nlm.nih.gov
odevvebilim.com