İslam inancına göre, insanlar arası ilişkileri düzenlemede en çok üzerinde durulan kavram, hiç şüphesiz "adalet" kavramıdır. Hakkı teslim etmek ve hakka hukuka riayet etmek demek olan adalet, insanların haklarına saygı göstermek, herkese layık olduğu ve hak ettiğinin karşılığını vermek gibi erdemleri içeren ahlaki, hukuki, felsefi, dini ve aynı zamanda evrensel ve eşit bir değerdir.
Bu nedenle adalet, İslam medeniyetinde toplumsal hayatın esası ve mülkün temeli sayılmıştır. Kur'an ve hadislerde, Allah'ın adaletle hükmettiği, adaleti emrettiği ve adaletle davranmak gerektiğine dair çok sayıda ilahi mesaj yer almaktadır. Hiç şüphesiz haksızlıkların, zulmün ve yoksul kılınmışlığın mevcut olduğu bir ortamda adalet ilkesinden bahsetmek imkansızdır. Dolayısıyla toplumsal hayatta bu denli gerekli olan adaletin tesisi de, bir yönüyle sosyal dayanışma ve yardımlaşmanın gerçekleştirilmesiyle mümkündür.
Toplumda lüks bir hayat süren zengin ve sermaye sahibi insanların, kazancının belli bir kısmını, gerek mallarının vergilerini düzenli bir biçimde ödeyerek ve gerekse dini inançlarının bir gereği olarak zekat ve sadakalarını vermek suretiyle çevresindeki yoksul kimselerle paylaşması, sosyal adaletin tesisine katkı sağlayan erdemli bir davranış olup İslamın sosyal adaletin gerçekleşmesine yönelik getirdiği uygulamalar arasında yer almaktadır.