Gerçek uzunluk ve harita uzunluğu kavramları;
Bir haritada görülen uzaklığın, gerçek uzaklığa oranına Ölçek denir. Ölçek, haritalardaki küçültme oranıdır.
Harita Uzunluğu (HU): Harita üzerinde gösterilen uzunluktur. Genellikle (cm) cinsinden verilir. Harita Uzunluğu= Gerçek Uzunluk/Ölçek Paydası formülüyle elde edilir.
Gerçek Uzunluk (GU): Haritası çıkartılan arazi üzerinde ölçülen uzunluktur. Gerçek Uzunluk = Harita Uzunluğu/Ölçek Paydası formülüyle elde edilir. Gerçek Uzunluk da, ölçülme yöntemi açısından ikiye ayrılır.
Gerçek Uzunluk: Ölçülen arazinin eğim ve engebeleri dikkate alınarak ölçülen uzunluktur. Mesela, dağlık bir arazinin gerçek uzunluğunu bulurken; dağın eğimi ve engebesi hesaba katılır ve adım adım hesaplanır. Hiçbir girinti ve çıkıntı gözden kaçırılmaz.
Kuş Uçuşu Uzunluk: İki merkez arasında ölçülen en kısa uzunluktur. Ölçülen arazinin eğim ve engebeleri yok sayılır. Arazinin uzunluğu tepeden bakılmışçasına, düz bir çizgi yaratılıp bu çizgi temel alınarak bulunur.
Ölçek: Harita Uzunluğu/Gerçek Uzunluk formülüyle elde edilir. Ölçek paydası ne kadar küçük ise o haritanın küçültme oranı da o kadar azdır. Yani ölçek ne kadar büyük bir sayı ise haritanın küçültme oranı da o kadar az olur.